جشن تیرگان

تو شروع فصل تابستون و تو آفتاب تند و تیز تیرماه، یه جشن زیبا میون سنت های قشنگمون برگزار میشد که بهش میگفتن “جشن تیرگان”! تیرگان در ستایش “تیشتر” برپا میشد که تو باور آیین زرتشت و آیین میترایی ستاره باران آور یا فرشته باران بود. این جشن در روز تیر ازماه تیر برپا میشد که تو تقویم امروزی برابر میشه با سیزدهم تیرماه.

از طرفی ابوریحان بیرونی تو کتاب آثار الباقیه که درمورد تقویم های فرهنگ ها و ملت های مختلفه، عنوان کرده که این روز، روز بزرگداشت جایگاه نویسندگان بوده.
با همه اینها، برگزاری جشن در آغاز تابستان و اینکه بخشی از جشن های 12 گانه ما بوده، غیر قابل انکاره! تو بعضی مناطق این روز رو دقیقا در آغاز تابستان و تو یکم تیرماه برگزار میکنن. از اونجا که تیرگان جشن آب و دعا برای سال پر باران بوده، آیینی به اسم “آبریزگان” یا ” آب پاشان” یا “سرشوران” برپا میشده. مردم به همدیگه آب میپاشیدن و آرزوی سالی بدون خشکسالی میکردن.

فال کوزه یکی از آیین این جشن بود. مردم دوشیزه ای رو انتخاب میکردن؛ کوزه ای به دستش میدادن که از آب پاکیزه پر شده بود و دستمال ابریشمی سبزی روش قرار داشت. هرکس آرزویی داشت چیزی مثل گوشواره یا انگشتر توی کوزه می انداخت و روز تیرگان، بعد از تموم شدن مراسم آب پاشان، همه پای درخت سبزی مثل سرو یا مورد جمع میشدن. سالمندا به نوبت آوازی میخوندن و بعد از پایان هر آواز دوشیزه دست توی کوزه میبرد و چیزی رو بیرون می آورد. صاحب اون شی میفهمید که آوازی که خونده شد در واقع جواب نیت و خواسته ش بوده.

داستان تیشتر اما، داستان همیشگی تقابل خیر و شره. در اوستا اومده که تیشتر در ده روز اول ماه به شکل یه جوون 15 ساله، در ده روز دوم به شکل گاوی با شاخ های زرین، و در ده روز سوم به شکل اسبی سپید و زیبا با گوش های زرین در اومد. بعد با ساز و برگ زرین به دریای کیهانی فرو رفت و با دیو خشکسالی که یه اسب سیاه و ترسناک بود، سه شبانه روز جنگید. در آخر وقتی شکست خورد از خدای بزرگ کمک خواست؛ و اینبار پیروز این نبرد شد. آب ها تو مزارع و چراگاه ها جاری شد و ابرها از دریای کیهانی به هفت کشور زمین باریدن و این پیروزی از همون موقع جشن گرفته شد.
تیرگان مبارک، و خشکسالی از سرزمینمون دور!